Beklentileri Aşan Marvel Filmi Shang-Chi ve On Halka Efsanesi'nin İncelemesi
Uyarı: Spoiler içerir.
marvel cinematic universe, evrenin 25. filmi olan shang-chi and the legend of the ten rings ile genişlemeye devam ediyor. genel olarak baktığımız zaman üç tip mcu filmi gördüğümüzü düşünüyorum. iron man, captain america: the first avenger, captain marvel ve black panther gibi orijin filmleri, captain america: the winter soldier, ant-man and the wasp, iron man 2, guardians of the galaxy vol 2 gibi karakterlerin kendisi ile bağlantılı olan karakterler ve olay örgüsüyle, kendi hikayesini geliştiren devam filmleri ve bütün avengers filmleri başta olmak üzere captain america: civil war, thor: ragnarok gibi team-up filmleri.
bu filmlerin hepsinin kendisine has bir beklentisi ve heyecanı oluyor aslında. seyircinin bir kesimi orijin hikayelerin fazla hoşlanmıyor, görsel ve hikaye anlatıcılığı anlamında daha çok şey vadeden kısma daha çabuk gelmek istiyor. ben bunun sinemada çok kez uyarlamasını gördüğümüz karakterler yüzünden böyle olduğunu düşünüyorum. batman, superman ve spider-man gibi karakterlerin sinema, dizi ve animasyon gibi alanlarda o kadar fazla orijin hikayesini gördük ki orijin hikayesi dendiği zaman tekrara düşülecekmiş hissi yaratıyor sanki. ama özellikle seyircinin hiç aşina olmadığı karakterler için orijin hikayesi anlatmak çok önemli. mcu bunu son zamanlarda doctor strange, black panther gibi filmleri ile son derece doğru şekilde yaptı. karakterlerin tanımlayıcı köken hikayelerini anlattı ve evrene çok önemli öğeler soktu. shang-chi ise bunun en son ve en güzel örneklerinden biri.
shang-chi and the legend of the ten rigns, bir kung-fu filmi
aynı zamanda bir süper kahraman filmi. kimsenin tahmin etmeyeceği kadar duygu yüklü bir film. tanıtımlarda gördüğümüzden çok çok daha fazla fantastik öğeye sahip ve bütün bunlara rağmen de karakter odaklı bir film. asıl ilginç olan ise kağıt üzerinde zor gözüken bileşenlerin filmde inanılmaz derecede organik olarak bir araya gelmesi. film ilerledikçe her karesi ile fantastik anlamda genişliyor. olayların kalibresi artıyor ama asla karakterlerini olayların altında ezmiyor. karakterlerin duygusal yolculuğu da filmin anlatısı ile birlikte genişliyor. bu iki öğe birbiriyle o kadar başarılı şekilde paralel ilerliyor ki film boyu hem olayları hem de karakterleri eşit derecede önemsemeye devam ediyorsunuz. otelde vale olarak çalışan genç bir adamın, babasından aldığı uzaylı teknolojisi on halka ile bir ejderha sırtında, ruhları emen devasa bir yaratıkla, dünyayı korumak adına bir cep evrende savaşmasını bu kadar inandırıcı ve duygusal yönde tatmin edici şekilde anlattı ya film tebrik etmek lazım.
filmi incelemeye aksiyonu ile başlayalım
shang-chi aksiyon anlamında vadettiği her şeyi fazlası ile veren bir film. martial arts filmlerini seven seyirci bu filmden büyük keyif alacaktır. dövüş sahnelerinin hepsi koreografi, sinematografi ve yönetmenlik açısından çok yüksek enerjiye sahip. filmin başında izlediğimiz otobüs sahnesi ile zaten film neler yapabileceğini göstererek başlıyor. final her ne kadar cgı ağırlıklı olsa da asla kung fu estetiğini unutmuyor. martial arts ile süper kahraman filmi aksiyonu son derece başarılı şekilde birleştirilmiş. mcu'nun en iyi dövüşlerinin bir kısmını izlediğimizi söylersek herhalde abartmış olmayız.
filmin en güçlü yönü sürpriz bir şekilde duygusallığı
shang-chi, wenwu, xialing ve jiang li filmin bel kemiğini oluşturan bir aile dinamiğine sahip. wenwu'nun karısı jiang li ile tanıştığı sahne muhtemelen benim için filmin en iyi sahnesiydi. sahne çok başarılı çekilmiş ve özellikle tony leung tarafından çok iyi şekilde oynanmış. o sahneden sonra bir karakter olarak wenwu ile duygusal bağ kurmak kaçınılmaz hale geliyor. hatta karakter villain olmaktan bile çıkıyor. villain olan karakterlerde aşkı bir motivasyon olarak kullanmayı her zaman çok güçlü bir öğe olarak görmüşümdür. bu filme bunun muazzam derecede yakıştığını düşünüyorum. zaten kaybedilen anne ailenin diğer üç ferdinin de film boyunca izledikleri yolu ve bunun motivasyonunu oluşturuyor. film kağıt üzerinde çok fazla flashback yapıyor gibi dursa bile bu flashback'ler ile ailedeki anne figürünün karakterler için ne kadar önemli olduğunu asla unutmamış oluyoruz.
wenwu demişken mandarin ve ten rings'in mcu'da nerede durduğunu biraz irdelemeliyiz
mandarin temelde bir iron man villain'ı. ilk iron man filminde olması düşünülüyor ama sonra senaryodan çıkarılıyor. iron man 3 geldiğinde ben kingsley tarafından canlandırılacağı sanılırken filmde bir twist ile ben kingsley'in karakterinin trevor slattery isimli bir aktör olduğunu ve aldrich killian tarafından tutulduğu gerçeğini öğreniyorduk. killian ise kendisini gerçek mandarin olarak duyuruyordu. tabi bu değişiklikler fanlar tarafından tepki çekti. ki şahsen mcu'da görünmüş en büyük hayal kırıklığı olarak yorumluyorum bu olayı. aradan kısa bir süre geçti, all hail the king isimli kısa film yayınlandı. o kısa filmde killian'ın da mandarin olmadığını ve gerçek mandarin'in dışarıda bir yerde olduğunu öğrendik. ten rings organizasyonundan birinin de slattery'i hapisten kaçırdığını ve gerçek mandarin'e götürdüğünü izledik. işte o gerçek mandarin'in wenwu olduğunu bu filmde öğreniyoruz. trevor slattery'nin bu filmdeki varlığının da iron man 3'ün hikayesini bağlaması açısından önemli olmasının yanı sıra bu filme de güzel bir dinamik kattığını söylemek lazım.
filmin başkarakteri shang-chi güzel yazılmış bir karakter
shang-chi, içinde aslında iki taraf taşıyor. bir tarafı annesi jiang li ve temsil ettiği ta lo halkı gibi dingin. diğer taraf ise babası wenwu ve organizasyonu gibi ateşli. shang-chi film boyu içinde bu dengeyi sağlamaya çalışıyor. sağladığı zaman kendisini tamamlamış oluyor. simu liu'nun rolünün hakkını verdiğini söylemek mümkün. mcu'da çoğu başkarakter komedi yönü de güçlü oyuncular tarafından canlandırılıyor. liu'nun karakterin mizahi tarafını da, ciddi tarafını da güzel kotardığını düşünüyorum. shang-chi karakteri mcu için önemli bir karakter olacaktır.
ta lo kasabasından bahsetmişken filmin mcu'ya kattığı önemli şeyler var
marvel çizgi romanlarında çeşitli paralel evrenler, boyutlar vb. şeyler var. bir de ta lo gibi cep evrenler var. phase 4'da komple paralel evren hikayesine girmişken, shang-chi'de de en azından cep evren görmek güzel oldu. yalnız belki de marvel çizgi romanlarının en ünlü cep evreni başka. o da k'un lun. marvel'da martial arts dendiği zaman akla gelen ilk karakterlerden biri elbette iron fist. onun eğitim aldığı ve koruyucusu olduğu cep evrende k'un lun. o şehir 10 yılda bir görünür hale geliyor ve içerisinde shou-lao isimli iron fist'in gücünün kaynağı olan bir ejderha var. shang-chi'nin olası devam filmlerinde çok rahatlıkla iron fist'i ve k'un lun'u işleyebileceğini düşünüyorum.
çizgi romanlarda ten rings yüzük şeklinde, her yüzüğün kendisine has bir özelliği var
uzaydan geliyorlar ve kökenleri makluan isimli ejderhaya benzeyen bir ırka kadar dayanıyor. filmde bileklik haline gelmesi aşırı derecede iyi fikir. bu şekilde hem infinity stones'dan kendisini ayırmış, hem filmin konseptine daha uygun olmuş, hem de kullanım açısından sonsuz seçenek açılmış. devam filmlerinde halkaların kökeni illaki işlenecektir. o zaman makluan ırkını kullanabilirler. ki filmde gördüğümüz the great protector muhtemelen makluan ırkından.
filmi izlerken beni en fazla şaşırtan şeylerden biri de dweller-in-darkness'ı kullanmaları oldu
çizgi romanlarda dweller-in-darkness marvel evrenindeki korku lordlarından biri. çok üst seviye bir iblis. doctor strange seviyesinde bir karakter olduğunu söylemeliyim. bu filmde böyle seviye bir karakter hiç beklemiyordum. son derece güçlü yapmışlar aslında. karakterin hakkını vermişler. yalnız bu bize aynı zamanda mcu versiyon shang-chi'nin de ne derece güçlü olduğunu göstermiş oldu. mcu'da bazı karakterlerin güçleri dengeyi sağlamak adına biraz azaltılıyor, shang-chi'nin ise gücü arttırılmış.
after credit sahneleri
filmin after credits sahnelerinin ikisi de hem devam filmlerine hem de shang-chi'nin evren içerisinde gidebileceği noktalara göndermeler yapıyor. ilk sahnede wong, captain marvel ve bruce banner'ı görüyoruz. halkaların kökeninin tahminlerinden bile eski olabileceğinden bahsediyorlar. ben bunun makluan ırkına bağlanacağını düşünüyorum. diğer sahnede ise shang-chi'nin kız kardeşi xialing babasının tahtına oturuyor. the ten rings'i kendi vizyonu ile yönetecek. devam filmlerinde kullanabilirler. ama the ten rings isimli bir disney+ dizisi de kulağa son derece mantıklı geliyor.
genel itibarıyla shang-chi and the legend of the ten rings izlemesi çok keyifli bir film. yönetmenliği, sinematografisi, görsel efektleri, müzikleri, oyunculuklarıyla bir marvel süper kahraman filminden bekleyebileceğiniz her şeyi fazlasıyla size sunmayı başarıyor.