her sabah saat 5'te ofisinde, masasının başında olan bir adamın (tim cook) yaptığı işin kebap olduğu iddia edilince dayanamadım:

"ürünler hemen hemen her yıl aynı. ufak tefek güncellemeler yapılıyor."

ürün güncelemek ceo'nun görevi değildir. ayrıca apple'ın her büyük tasarım değişikliği super-cycle denilen satış patlamasına yol açtığı için büyük bir üretim ve lojistik sorunu yaratıyor. herkesin üzerinde görüş birliğine vardığı konu da tim cook'un bir organizasyon dahisi olduğu gerçeği.

"marka oturmuş olduğu için alıcı kitlesi hep var."

alıcı kitlesini küstürmek tek bir çuvallamaya bakar. örneğin; apple maps bugün google maps'ı yakalamış ve bazı konularda geçmiş olmasına rağmen 10 yıl önceki ilk sürüm fiyaskosundan beridir çoğu apple kullanıcısı bu servise ikinci bir şans vermeye gerek duymuyor. ayrıca o apple maps fiyaskosunun, kullanıcılara bir özür mektubu yazmayı reddeden, steve job'sun dahi çocuklarından scott forstall'ın başını yediğini de hatırlatalım. yani benzer bir fiyasko gün gelir ceo'nun başını da yiyebilir.

"zarar etme ihtimali sıfır bir şirket."

apple büyüklüğündeki bir şirketin performansı kar/zarar etmesiyle değil, son çeyrekte bir önceki yılın aynı çeyreğine göre ne kadar büyüyebildiğiyle ölçülüyor. zaman geliyor %10 büyüme bile hedefleri tutturamadığı için başarısızlık olarak kabul ediliyor. bugün apple 4 çeyrek boyunca yerinde saysa, şirket hisseleri serbest düşüşe geçer. tim cook koltuğunu kaybeder.

"üretim yabancı firmalara yaptırıldığı için ve her şey teminat ve garanti altında olduğu için maddi hiçbir risk yok."

üretimin yabancı firmalara yaptırılmasının maddi riski şu. bugün çin taiwan'ı işgal etse apple'ın tüm cihazlarında kullandığı tüm işlemcileri ürettirdiği tsmc üretimi durdurabilir. çin covid benzeri bir bahaneyle foxconn üretim tesislerini kapatsa apple ürünlerinin üretimi durabilir. bugün günde bir milyar dolardan fazla satış yapan apple'ın iki hafta üretim yaptıramaması on milyarlarca dolarlık zarara yol açabilir.

ayrıca apple üretimi kendisi yapmış olsa (bugünkü büyüklüğüyle yarardan fazla zararı olurdu) kontrol altında tutabileceği çalışma koşullarını, söz konusu sayısı yüzlere varan taşeron firmalar olunca aynı şekilde kontrol altına alamıyor. bunun sonucunda örneğin işvereninin verdiği yemeği beğenmeyen işçilerin grev yapması bile apple'ın başına patlıyor. o nedenledir ki mesela yıllar önce foxconn'da çalışma koşulları konulu haberler patladıktan sonra, apple üretim hatlarında çalışan işçiler, dell, microsoft, hp gibi firmaların ürünlerini üreten foxconn işçilerinden daha fazla kazanmaya başladılar, çünkü apple cebinden kendi ürünlerini üreten işçilere verilmek üzere fark ödemeye başladı.

bugün apple hem abd içerisinde, hem de satış ve üretim yaptığı ülkelerde hükümetlerin hedef tahtasında

üretiminin büyük kısmını yaptığı ve ikinci büyük pazarı konumundaki çin'de var olabilmesi için rejimle iyi geçinmesi, amerikan hükümeti huawei'ye yaptırım uyguladığında çin'in apple üzerinden karşılık vermesini önlemesi lazım. abd'de çin'den gelen mallara uygulanan kısıtlamalara takılmaması için amerika'nın kanunlarına uyması, hükümetlerle iyi geçinmesi lazım. hindistan ve brezilya pazarlarında var olabilmesi için hükümetlerin koyduğu yerli üretim dayatmasına uyup üretim yapması lazım. avrupa'da amerikan teknoloji şirketlerine karşı yürütülen siyasi saldırılarla baş etmesi lazım. dünyanın en zengin ve karlı şirketi olduğu için her hükümetin pastadan pay alma çabalarına direnmesi lazım. başka şirketler yaptığında sorun teşkil etmeyen şeyler için hedef tahtasına konulduğunda buna direnmesi lazım. kullanıcılarına en iyi ve güvenli kullanım deneyimini yaşatmasına engel olacak şekilde ios'i android benzeri bir açık platforma dönüştürme, kullanıcı güvenliğini sekteye uğratma gayretlerine direnmesi lazım.

tim cook bu saldırıların, bu tehditlerin büyük kısmını bir ip cambazı maharetiyle atlatmayı biliyor

hem de bunu kendisinden çok daha küçük firmaların yaptıkları lobi harcamalarının çok daha azını lobi faaliyetlerine harcayarak yapıyor. apple'ı veya tim cook'u sevmeyebilirsiniz, ama yaptığı işi hafife almayın. bugün yerinde başka birisi olsa apple belki de bugünkü büyüklüğünün yarısı kadar bile olmayacaktı.

Apple Neden Televizyon Üretmiyor?