Alonso'ya Şaibeli Bir Galibiyet Getiren Formula 1 Skandalı: Crashgate
2008 singapur gp'sinde fernando alonso'nun kazanabilmesi için, o dönemki renault takım patronu flavio briatore'in planladığı, renault'un 2. pilotu olan nelson piquet jr'a kasten kaza yapma emri vermesiyle ve bunun sonucu kaza sonrası güvenlik aracı gelmesi sebebiyle, alonso'nun durumdan faydalanıp kazanmasına sebep olan olaya verilen isim crashgate. böyle anlatıldığında kulağa basit geldiği için biraz da olayın arka planına bakalım istiyorum.
fernando alonso'nun o dönemki psikolojisini anlamak için, birkaç sene öncesine gidelim
alonso henüz 24 yaşında iken, 2005'te f1 tarihinin en genç dünya şampiyonu oluyor. bu şampiyonluk sonrası, o dönemki mclaren takım patronu ron dennis, alonso'yu gözüne kestirmiş olacak ki, kendisine bir gün mclaren için yarışıp yarışmak istemediğini soruyor. mazide mclaren'a büyük bir hayranlık duyan alonso, teklifi bir süre düşündükten sonra 2007'den başlayıp 3 sene boyunca devam edecek bir anlaşmaya imza atıyor. bu arada 2006 sezonunda yine renault ile dünya şampiyonu oluyor ancak renault'un o dönemki maddi durumunun yetersizliği ve mclaren hayali sebebi ile ona iki dünya şampiyonluğu veren takımını bırakmak durumunda kalıyor. 2007 sezonunun başlarında, her şey harika gözükse de alonso'nun yanına 2. pilot olarak, mclaren'ın test pilotlarından birinin gelmesi beklenirken, günümüzün yıldız pilotlarından lewis hamilton, çaylak sezonunda sürpriz bir şekilde 2. pilot olarak takıma alınıyor. alonso her ne kadar hamilton'ı çaylak olarak görse ve küçümsese de, 2007 sezonu alonso için diğer takımlarla değil, takım arkadaşı ile mücadele sezonu oluyor. ve sezon sonunda geriye sezonu 3. bitiren, 2 senelik şampiyonluk serisini kaybeden, üstüne de çaylak sezonunda kendisini geçen (hamilton 2. oluyor) bir takım arkadaşına sahip bir fernando alonso kalıyor.
tabii takım içi diğer anlaşmazlıklar ve sezon sonundaki sıralaması sonucu, alonso 3 yıllık sözleşmesini feshediyor ve 2008 sezonunda renault'a geri dönüyor. alonso'nun takım arkadaşı olarak da nelson piquet'in oğlu, nelson piquet jr var. renault alonso'nun dönüşü ile her ne kadar hedefleri yeniden yükseltse de başarılı bir sezonun tam tersine, zar zor podyum gördüğü bir sezon geçiriyor.
Nelson Piquet Jr.
ta ki f1 tarihinin ilk gece yarışı, 2008 singapur gp'sine kadar
sıralama turlarında yakıt problemi yaşayan ve yarışa 15. başlayacak alonso, rakipleri geçmenin oldukça zor olduğu bu pistte büyük bir hayal kırıklığı yaşıyor haklı olarak. ancak alonso, geride başlayan araçların yapması gereken pit stratejisinin tam tersini yapıp az yakıtla başlayıp erken pit stop yapıyor ve pit sonucu sonuncu olarak yarışa geri dönüyor. tam o sırada nelson piquet jr kaza yapıyor ve 2021 sezonunu bile oldukça etkileyen olaylardan biri olan safety car, piste giriş yapıyor. o dönemki kurallar çerçevesinde safety car pist içerisindeyken pit yapmak yasak lakin nico rosberg ve robert kubica, yakıtlarının bitmesi sebebiyle pite giriyor ve 10 saniyelik ceza alıyorlar. o sırada yarışı birinci götüren ferrariler pite geliyor ve o dönemki ferrari pilotlarından şampiyonluk adayı felipe massa, pit sırasında benzin pompasının aracında kalması sebebi ile yarışa başlamak için kimi raikkönen'in pitinin bitmesini beklemek zorunda kalıyor. bu da, inanılmaz büyük bir zaman kaybı ve yeni pit yapmış pilotlara önemli bir avantaj demek.
safety car ve pit stoplar sonrası sıralamada; ilk sırada 10 saniyelik dur-kalk cezası ile rosberg, ikinci ve üçüncü sıralarda henüz pit yapmamış sutil ve fisichella, 4. sırada ise yine 10 saniyelik dur-kalk cezası ile kubica var. 5. sırada ise, alışılmışın dışında bir pit stratejisi izleyen ve olaylardan en az hasar alan, daha da önemlisi başarıya, zafere aç kalmış bir fernando alonso var. diğerlerinin cezaları ve pit-stopları sonrası, alonso sezonun ilk podyumunu alarak singapur gp'yi 1. tamamlıyor. şüpheler olsa da, maddi durumu çok da iyi olmayan renault'un aracını bilerek duvara çarpması ihtimali pek konuşulmuyor. ta ki ağustos 2009'a kadar.
2009 sezonunda da aynı ikili ile yarışan renault, sezon boyu kazalar yapmaya devam eden nelson piquet jr ile yolları ayırıyor ve yerine romain grosjean'ı getiriyor
bu ayrılıktan 1 ay sonra, bir brezilya televizyonunda nelson piquet jr'ın kaza yapmak için takımdan emir aldığını itiraf ettiği iddiası konuşuluyor ve tahmin edileceği üzere büyük bir ilgi çekiyor. fia, olayın ertesi günü olay hakkında inceleme başlattığını söylüyor ve 3 gün sonra şu açıklama yapılıyor: “renault f1 takımı ve nelson piquet jr, 2008 singapur gp'sinde takım sürücüsü fernando alonso'ya avantaj yaratma amacıyla, güvenlik aracını piste çıkartmak için kasten kaza yaparak uluslararası spor yasasının 151. maddesinin c bendini ihlal etmekle suçlanmaktadır.”
sonrasında fia, renault takımını dünya motosporları konseyi duruşmasına davet ediyor
nelson piquet jr, fia'e verdiği ifadelerde, özetle takım mühendisleri ile görüştüğünü ve kendisine “takım için yarışını feda edip edemeyeceğini” sorduklarını ve alonso'nun pit turuna göre kendisinin kaza yapması gereken turları söylediğini iddia ediyor. o dönem koltuksuz kalma korkusu yaşayan ve kontratının uzatılmasını isteyen nelson piquet jr, bunu kabul ediyor ve olay gerçekleşiyor. ayrıca ifadede, kaza yapacağı yerin de belirlendiği, aracın pistten en uzun çıkarılacağı yer hesaplandığını söylüyor. hatta piquet jr, antrenman turlarında kaza yaptığı yerin orada spin atarak kazanın provasını yapmış ve takıma “bu iyi mi” diye sormuş.
renault, olayı kabullenmek yerine nelson piquet jr'ın kendilerine kontratını uzatmaları için şantaj yaptığı açıklamasını yapıyor. ancak sonrasında, pat symonds kendisine dokunulmazlık verilmesi karşılığı olayı tüm detayları ile fia'e anlatıyor ve times gazetesi 2008 singapur gp'deki renault konuşmalarını metin halinde yayınlıyor. çok kısa bir süre önce iddialara iftira diyen renault ise suçlamaları 5 gün sonra kabul ediyor ve 2 sene f1'den men cezası almasına rağmen, ceza erteleniyor ve takım başka bir skandala karışmadığı sürece ceza uygulanmıyor.
peki olaydaki ana karakterlere ne oluyor?
flavio briatore, istifasının olayla alakası olmadığını söylese de suçlu bulunuyor ve f1'e ait tüm organizasyonlardan ömür boyu men edildikten sonra yasağı yalnızca beş yıla indirilmesine rağmen bir daha f1'in içerisindeki herhangi bir işte yer almıyor. mühendislerden pat symonds ise, daha sonrasında 3 yıla indirilecek 5 senelik bir ceza alıyor ve 3 sene f1den ayrı kaldığı süreç boyunca f1 araçları dışındaki arabaların motor gelişimlerini takip etmeye devam ediyor. geri dönme vakti geldiğinde ise “sporla bitmemiş bir işi” olduğunu söyleyerek williams f1 takımına katılıp 2014'te oradan ayrılıyor. şu anda da formula 1'in baş sorumlularından birisi olarak görev yapmakta. bu tarz bir skandala karışmış birinin formula 1'de halen önemli bir yer alması da türkiyeyi hatırlatmıyor değil. fernando alonso ise, bu olayda yer alıp ceza almayan tek ana kahraman oluyor. her ne kadar çoğunluk tarafından olayları bilmediğine inanılmasa da kendisinin sorgusunda üst düzey dedektifler ve avukatlar kullanılıyor ve yine suçsuz bulunuyor. f1 tarihine damga vurmuş bir pilot için elbet hoş bir anı olmasa gerek, suçsuz bulunmuş olmasına rağmen. ve son olarak nelson piquet jr ise, söylemesi gereken her şeyi söylediğini ve bunu "uzun zaman önce olmuş bir şey" olarak gördüğünü söylüyor. olay sonrası işbirliği sebebiyle ceza almasa da, bir daha f1de yarışmıyor ve formula e'de kariyerine devam etme kararı alıyor.
tüm olaylardan sonra, olaylardan hiçbir hasar almayan ancak kesinlikle suçunun olduğunu şahsen düşündüğüm alonso'ya, şampiyonluğunun hak edilmiş bir şampiyonluk olduğunu düşünüp düşünmediği soruluyor ve alonso şu cevabı veriyor: “evet, düşünüyorum. yarışı takımın ayarlaması bence bir yorum ve yarışın kazanılmasıyla ilgili başka yorumlar da yapılabilir. olay yarışın başında olmuştu ve daha bitmesine çok vardı, aracım iyiydi, hata yapmadım.” şahsen alonso'yu çok sevsem de konu hakkında hiçbir bilgisinin olmadığına inanmam mümkün değil, hele riskli bir pit stratejisi varken.
fia, yarış şaibeli olsa da ne yarışı iptal etti, ne de puanları geri aldı
bunun sonucunda felipe massa 2008 şampiyonluğunu sanıldığı gibi 2008 brezilya gp'de değil, hiç puan alamadığı 2008 singapur gp'de kaybetmiş ve kanımca şampiyonluk kaybederek f1'den men edilenlerden de tazminat ödeyenlerden de daha büyük bir ceza almıştır maalesef.