adolf hitler'in sovyetler birliği'ni yerle bir etmeye bayağı yaklaştığını söyleyebiliriz. zaten kafasında hep "şurayı da halledeyim, sonra stalingrad'a çay içmeye giderim" planları dönüp duruyordu.

hitler, en kuvvetli olduğu zamanda sovyet topraklarının neredeyse dörtte birini işgal etmişti. hatta moskova'ya yaklaştığında, başkentten sadece 30-40 kilometre uzaktaydı! yani google maps'ten baksan "arabayla yarım saatlik yol" diyeceğin mesafeye kadar ilerlemişlerdi. öyle ki stalin bile şehri terk etmeyi düşündü ama sonra "yok ya, dur bakalım, daha ne tanklarımız var" diyerek direnişi devam ettirdi.

1941 yılına geldik. adolf hitler, avrupa'nın büyük bir kısmını fethetmiş, gözünü doğu'ya, yani sovyetler birliği'ne dikmişti. planı basitti: barbarossa harekatı ile bir zamanlar kankası olan ve beraber başka ülkeleri işgal ettikleri stalin'in ülkesi olan sovyetler'i birkaç ayda silip süpürecek, moskova'ya bayrağı dikecek ve eski kankası stalin'e "geçmiş olsun" mesajı yollayacaktı. hitler'in aklında hep şu vardı: "sovyetler çürük, komünizm işe yaramaz, birkaç sağlam darbe indirsem zaten çökecekler." fakat sovyetler'in "soğuğun keyfini çıkarmadan kimse bu ülkeyi fethedemez" diye bir politikası varmış gibi, hitler'i büyük bir sürpriz bekliyordu.

22 haziran 1941'de barbarossa harekatı başlamıştı. alman ordusu gaz pedalına abandı ve sovyet topraklarına daldı. ilk başta her şey müthiş gidiyordu. almanlar inanılmaz hızlı ilerledi; yaklaşık 3 milyon asker, tanklar, uçaklar, her türlü savaş oyuncağıyla sovyet topraklarına saldırdı. hitler öyle bir hırsla saldırıyordu ki, sanki doğrudan moskova'ya kadar gidip eski kankası stalin'le satranç oynamayı planlıyordu.

bir noktada işgal ettikleri alanın genişliği gerçekten inanılmazdı. almanya, sovyet topraklarının yaklaşık 1600 kilometre içlerine kadar girdi. moskova'ya yaklaştıklarında arada kalan mesafe sadece 30-40 kilometre civarındaydı. leningrad (şimdiki st. petersburg) kuşatma altına alınmıştı, kiev düşmüştü ve almanlar, stalingrad'a da ilerlemeye başlamışlardı. stalin bile “acaba buradan yavaşça kaçsam mı?” diye düşündü, ama direnmeyi seçti.

stalin, hitler'i durdurmayı nasıl başardı ? almanlar'ı bekleyen sürpriz neydi ?

hitler'in yarınlar yokmuşcasına saldırması, ilk başta sovyetler'e büyük bir panik yaşatmıştı. stalin, hitler'in bu kadar hızlı ve acımasız ilerleyeceğini beklemiyordu. zaten "adam anca avrupa'yı halleder" diye düşünmüşlerdi, ama almanlar neredeyse dört bir yandan geliyordu ve bu hızla giderlerse belki de bir ay içinde moskova'da nazi bayrağı sallanacak gibiydi.

ancak tam hitler zafer dansını hazırlarken, işler birden değişmeye başladı. ilk olarak sovyetler bir araya gelip, korkutucu bir savunma hattı kurdular. hatta öyle ki moskova'ya yaklaşan alman birlikleri, şehirden sadece birkaç kilometre uzakta durduruldu. sovyet generalleri tam bu noktada karşı taarruza geçmeye karar verdiler.

ama asıl bomba rus kışıydı. hitler, "soğuk hava mı? bizim paltolar sağlamdır" diye düşünmüş olacak ki, ordusuna doğru düzgün kışlık ekipman göndermedi. o dönemin alman askerleri o kadar donmuştu ki, birçoğu ellerini ısırarak ısıtmaya çalışıyordu! sovyetler ise kış şartlarına alışkındı; kalın paltolar, sıcak siperler, yakacak odun derken adamlar bir nevi kış tatiline çıkmış gibiydiler.

1942 yılına gelindiğinde hitler hâlâ sovyetler'i yıkma konusunda ısrarlıydı, ama artık işler pek de istediği gibi gitmiyordu. sovyetlerin direnişi artmış, stalin ordularını toparlamış, stratejik şehirlerde güçlü savunmalar kurulmuştu. hedef, stalingrad'dı. hitler, stalingrad'ı alarak sovyetlerin güneyini kontrol etmek ve oradan petrol yataklarına ulaşmak istiyordu. yani, adamın gözünde "yok ya, şu stalingrad işini halledersek gerisi tamam" gibi bir mantık vardı.

ama işler öyle olmadı. stalingrad savaşı tarihe geçti; sokak sokak, bina bina savaşan sovyetler, almanlara hayatı dar etti. bir yandan almanların mühimmatları tükenmeye başladı, diğer yandan hava şartları giderek kötüleşiyordu. 1943'te sovyetler, stalingrad'da almanları kuşatarak büyük bir karşı saldırı başlattı. sonuç? almanlar hezimete uğradı, 300 bin alman askeri stalingrad'da ya öldü ya da esir düştü.

hitler'in sovyetler'i yıkma hayali, stalingrad'dan sonra tamamen suya düştü. bu noktada işgal edilen toprakların çoğu geri alındı ve sovyetler 1944'te büyük bir karşı saldırıya geçti. artık alman ordusu geri çekiliyordu. kısacası, adolf'un "ben bu işi bitiririm" dediği yerlerde, sovyetler ona ironik bir şekilde soğuk duş aldırdı.

1945'e gelindiğinde sovyetler, berlin'e kadar dayandı ve hitler'i sonunda yenerek nazi almanyası'nın çöküşüne imza attı.