Adaylıkların Açıklandığı 64. Grammy Ödülleri'nin Kapsamlı Değerlendirmesi
64. grammy ödülleri, körlerin ve sağırların birbirlerini ağırladığı bir ödül töreni.
bir mahalle kahvehanesinin müdavimleri vardır ya, her gün erkenden gelip kahve kapanana kadar okey oynarlar. o müdavimler değişmez, sadece yancıları değişir. işte bu grammy töreni de aynı. yıllardır aday olan isimler büyük bir sürprizle tekrar aday olmuş. sorsanız "müziği ve çeşitliliği kutluyoruz" derler. özünde kutladıkları koleksiyonlarına dahil ettikleri yeni grammy'lerdir.
öncelikle bu yıl yapılan değişikliklerden bahsetmek gerekir
ilki, daha birkaç yıl önce sekize çıkarılan ana dalların aday sayısının 10'a çıkarılması. yılın albümü, yılın kaydı, yılın şarkısı ve en iyi yeni şarkıcı dallarında artık 10 aday olacak. bundan beş yıl önce bir albümün yılın albümü ödülünü kazanması için en azından %20 oy alması gerekiyordu. bugün o oran %10. endüstrinin sadece %10'unun hemfikir olduğu bir albümün tüm endüstriyi yansıtacağı inancı ne kadar sağlıklı sizce? %10'luk bir kesimin kabul etmesi "yılın albümü" demek için yeterli olacak. tabii bunun başka boyutları da var. örneğin bir albümün kazanması için %10'u ikna etmek %20'yi ikna etmekten daha kolay ama bu tartışmaya girersek çıkamayız.
bir diğer değişiklik en iyi global müzik performansı dahil bazı dallar eklenerek toplam kategori sayısının 86'ya çıkarılması ve bazı dalların isminde küçük değişiklikler yapılması.
yılın albümü için getirilen %33 kuralı kaldırıldı. bu kurala göre birinin yılın albümünü kazanması için albüme en az %33 oranda katkıda bulunması gerekiyordu. bu kural daha çok albümlerde düet yapılan şarkıcıların havadan yılın albümünü kazanmış gibi görünmelerini engelleme amaçlıydı ancak bunu kaldırdılar. artık yılın albümüne katkıda bulunan herkes ödülü kazanmış sayılacak. yani albümde bir şarkıda 30 saniyelik düetiniz varsa yılın albümünü kazanmış olmanız için yeterli olacak.
bu yılki grammy'nin en önemli değişikliği komitelere yönelik oldu. geçtiğimiz aylarda recording academy geçen yılki töreni takip eden tartışmaların ardından (the weeknd'in sıfır çekmesi) komitelerin tamamını kaldırdığını duyurdu. o dönemde bu haber fanlar tarafından sevinçle karşılandı ama esas şimdi ne kadar etkili olduğunu görüyoruz. zira ortada pek bir etki yok. adaylıklar geçen yılki zihniyetle karşımıza çıkmış. komitelerin yokluğu sınırlı alanlarda değişimle sonuçlanmış. onlar da country ve latin dalları gibi alt dallar. genel ve pop kategorilerde geçen yılkiyle bariz bir benzerlik söz konusu.
aslında bu belliydi. geçen yıl the weeknd sıfır çektiğinde bu işin arkasında komiteden daha öte bir şeyin olduğu düşünülmüştü çünkü the weeknd pop dallarında sıfır çekti ve pop dallarının zaten komitesi yoktu. komitesiz dalda sıfır çektiği için bu kadar tartışılmış ve doğrudan içeriden müdahale edildiği fikri ortaya çıkmıştı. bu sebeple komitelerin kaldırılmasının belirgin bir fark yaratmaması çok normal. recording academy'de bir sorun var ve bu bizim tahmin ettiğimizden çok daha derin.
adaylıklara gelecek olursak
2019'dan bu yana düzenli olarak yılın kaydı, yılın şarkısı, pop solo gibi dallarda adaylık alan billie eilish yine aldı. aynı şekilde önceki yıllarda karşımıza çıkan justin bieber, h.e.r. ve brandie carlile'ı da görmek mümkün. lady gaga'yı da bunlara ekleyebiliriz.
yılın en büyük çıkışlarından birini yapan olivia rodrigo dört ana dal dahil yedi dalda adaylık aldı.
11 adaylıkla bu yılki törende başı çeken jon batiste ise adaylıklarını tek bir türle almıyor aslında. genel dallar, americana, caz, r&b ve görsel medya olmaz üzere beş farklı alandan 11 adaylık topluyor ki ilginç bir durum. recording academy şarkıcıların bu kadar farklı dallarda yarışmasını genelde çok hoş karşılamaz ve tek bir dalın altına sıkıştırmaya çalışır.
selena gomez birkaç ay önce çıkardığı ispanyolca ep'si revelación ile kariyerindeki ilk adaylığını almış oldu.
kendini geçen yıl recording academy'ye tanıtmayı başaran bts ise bir kez daha en iyi pop düet dalına aday oldu.
dört yıldır ilk country adaylığını alan carrie underwood'a karşılık son albümüyle yılın albümünü kazanan kacey musgraves'in son albümü star-crossed en iyi country albümüne aday olamadı.
yılın en ses getiren isimlerinden drake'in albümü rap dallarıyla sınırlı kaldı. son iki albümü gibi yılın albümü adaylığı gelmedi.
ed sheeran ise shape of you ile alamadığı yılın şarkısı adaylığını (ki o zamanlar komite müdahalesi olarak görülmüştü) bad habits şarkısıyla almayı başardı.
bruno mars ve anderson paak'in grubu silk sonic sadece bir şarkıyla dört adaylık çıkardı.
yılın albümü dalına bakmak gerekirse we are dışındaki albümlerin tamamı mainstream şarkıcılardan oluşuyor. geçen yıllarda en azından üç adaylığı pek bilinmeyen kişilere vermeye çalışırlardı. son yıllarda en çok mainstream adaylığı içeren yılın albümü olabilir. yine bir önceki yıl, albümleri seçerken eşit dağılıma dikkat etmişlerdi. bu yıl evermore haricinde 2020'de yayınlanan albüm yok. hepsi 2021 çıkışlı. oysa bu yılın adaylık takvimi agustos 2020 - eylül 2021 arasını kapsıyordu. 2020'nin son dört ayında çıkan albümlere yok muamelesi yapmışlar. bu kadar mainstream aday içinde söylenebilecek en net şey kazanan çok küçük bir farkla kazanacak. farklı %11-12 olursa şaşırmam.
yılın şarkısı ise yılın albümüne kıyasla daha şaşırtıcı bir dal olmuş. hiçbir şeye aday olamayan ed sheeran karşımıza çıkıyor. brandi carlile iki adaylık birden almış. buna karşılık yılın albümüne aday olanların yarısı burada yok.
brandi carlile - right on time
yılın kaydına baktığımızda bizi büyük bir sürpriz bekliyor. abba 50 yıl sonra ilk adaylılığını aldı. geri kalan ise tahmin edilebilir. şu anki tahminler hem yılın kaydı hem yılın şarkısı için billie eilish ve olivia rodrigo arasında gidiyor. billie kazanırsa üç yıl üst üste kazanmış olacak ki bir tür rekor demek.
en iyi yeni şarkıcı dalında karşımıza iki ünlü çıkıyor. biri kardeşi billie eilish'den bağımsız olarak albüm çıkaran finneas, diğeri yılın en büyük isimlerinden olivia rodrigo. grammy'nin özellikle son yıllarda popüler isimlere gittiği düşünülürse bu ikisi arasında yarış olacağı düşünülüyor.
en şaşırtıcı aday muhtemelen abba. kariyerlerinin zirvesinde olduğu dönemde yok sayılan grup bu yıl yayınladıkları şarkıyla yılın kaydına aday olmayı başardı. grammy'nin tek cümleyle özeti olabilir bu aslında. şarkıcılar/gruplar zirvedeyken onlara hakları olanı vermedikleri için eleştiriliyorlar, sonra da kıytırık temsili bir adaylık veriyorlar. iki yıl önce queen'e yaptıkları da buydu.
ABBA - I Still Have Faith In You
bir diğer sürpriz ise geçen yıl sıfır çekmesinin ardından recording academy'yi boykot eden the weeknd'in yeni kuralla birlikte iki yılın albümü adaylığını kazanması. geçen yıl listeleri kasıp kavurduğu blinding lights gibi şarkıyla aday olamayan the weeknd bu yıl iki kıytırık düetle iki yılın albümü adaylığı kazandı.
barack obama ise a promised land ile üçüncü adaylığını kazandı. grammy'de "spoken word" dedikleri bir dal var. sesli kitaplar yarıştığı için kendi sesinden kitap okuyan birçok siyasetçi bu dalda özül kazanmıştır. hillary clinton mesela. hatta obama gibi üçüncü adaylığını alanlar bugün birçok şarkıcıdan daha çok adaylığa sahip.
yılın en büyük vurgunu ise muhtemelen taylor swift. 2020 çıkışlı albümü evermore sadece bir adaylık alabildi. tahminlerde yılın şarkısı, pop solo, pop albüm ve en iyi müzik filmi dallarında aday alacağı söyleniyordu. yeni kural itibarıyla olivia rodrigo'nun albümüne yaptığı katkıdan dolayı da aday olmuş gibi görüldüğü için bu yıl iki yılın albümü adaylığı almış olarak kabul ediliyor. kendi albümü hiçbir alt dal ile desteklenmediği için zayıf bir konumda ama rodrigo'nun albümüyle kazanma ihtimali var. benim için ise en büyük vurgun willow gibi bir şarkının yılın şarkısı dalına aday olmaması. bahislerde bile kesin gözüyle bakılıyordu.
willow
genel olarak aynı isimleri tekrar tekrar gördüğümüz, çok fazla yeni isimle karşılaşmadığımız bir tören bizi bekliyor
adayların yaş ortalaması çok genç ve hitap ettiği yaş kesimi z kuşağı. recording academy çok büyük ihtimalle geçen yılki fiyaskosunu toplarlamaya çalışıyor. geçen yıl tören eleştirilmekle kalmadı, dokuz milyon reytingle de tüm zamanların en kötü izlenme oranını aldı. bu sebeple ne kadar genç ve popüler ismi toplamış, performans sergilemeleri için davet etmişler. amacın rating'leri kurtarmak olduğunu anlayabiliyorsunuz. bize bir şeyi hatırlatıyorlar: ne kadar müzik, endüstri, piyasa gibi kavramları kutlasalar da özünde bu bir tv şovu ve her şey reyting'de bitiyor.