EKONOMİ 26 Nisan 2022
116b OKUNMA     508 PAYLAŞIM

5 Milyon Türk Lirası ile Çalışmadan Yaşanır mı?

Bir Ekşi Sözlük yazarının merak edip başlığını açtığı konuyu diğer Ekşi Sözlük yazarları tartışmışlar. 5 milyon lira ile çalışmadan yaşamak mümkün mü? Mümkünse nasıl olabilir?

not: bu içerikte yer alan bilgiler yatırım tavsiyesi niteliğinde değildir.
...

banka faizi yerine sizi enflasyona ezdirmeyecek, düzgün bir yatırımda paranızı değerlendirirseniz ve getirilerinizin tamamını çekmeyip en kötü ihtimalle yarısını geri yatırırsanız ölene kadar götürecektir. ama siz banka faizine koyarım, aylık şu kadar para alırım kafasındaysanız 5 senede aç kalırsınız, net. insanlarda finans okuryazarlığı 0. faizi yerim, anaparam yerinde kalır diye düşünüyor.

şu anda aldığınız banka faizinin tamamını harcamadan geri yatırsanız bile paranız resmi rakamlara göre %40 civarı değer kaybediyor bu sene. enflasyonla aynı oranda getiri alsanız dahi getiri + ana para geçen seneki parayla aynı kapıya çıkıyor. getiriyi yerseniz cepten para harcamış olursunuz. onu da geri yatırırsanız ancak paranız korunuyor. cepten yeme hesabına gelirsek enflasyongetiri oranınız varsayımını yaparsak ayda 20 bin de yetiyor desek 250 ayda yani yaklaşık 21 senede paranız suyunu çekiyor. 

bu hesapta da tabii atlanan noktalar var ama kabaca böyle. şu anki banka faiziyle, gelecekteki enflasyon oranlarına da bağlı tabii ama tahminimce 5 sene zor idare edersiniz.

5 milyon türk lirası kabaca 340.000 usd yapar. bu parayı koyarsın 2030 vadeli eurobond'lara; sana yıllık %8,5'tan yıllık 29.100 usd getirir. (6 ayda bir, 2 parça halinde.) bu da aylık 2.425 usd faiz geliri demek. bu da yine 14,60 kurdan 35.405 tl yapar. kirada bile olsan bu parayla geçinirsin. ana paran da her daim 340.000 usd olarak durur.

bu tür konularda %4 kuralı diye bir kuraldan bahsedilir. teorik olarak bir sene boyunca yaşamınız için gerekli olan parayı dikkate alırsınız. her yıl birikimimizin %4'ünü harcıyoruz.

diyelim her ay yaşamınız için gereken para 1.500 dolar olsun. yılda 18.000 dolar yapar. buradan yola çıkarak yaklaşık 30 sene boyunca çalışmadan yaşamanıza yetecek para 18.000/0.04 formülünden 450.000 dolar olarak hesaplanır.

5 milyon tl ile çalışmadan yaşanır mı sorusu bu kuraldan yola çıkarak şöyle hesaplanıyor:

dolar kuru: 14.59 tl/$
5 milyon tl: 342.700,48 dolar
yüzde 4 : 13.708,019 dolar yıllık harcama ~
aylık 1.142,33 dolar harcarım bana yeter diyorsanız yaşanır.

tl faizi üzerinden hesaplama yapılamaz. onun işin önümüzdeki 30 yılın faiz ve enflasyon oranlarını bilmek gerekir.

eurobond'la ilgili tavsiyelerde bulunan arkadaşları da tebrik ederim. %8 gibi kupon ödemeli eurobond ile yılda 27.416,038 dolar getiri elde edersiniz. o da aylık 2.285 dolara denk geliyor. 30 yıl vadeli eurobond bulursanız o da mantıklı. (bu hesaplar tabii abd enflasyonunun otuz sene boyunca makul seviyelerde kalacağı ve doların alım gücünün stabil olacağı varsayımına dayanıyor.)

bazı ekşi sözlük yazarları s&p 500'ün getirisinden bahsetmiş o konu kesin değil. 1928-2015 arasında s&p 500 64 yıl artmış, 24 yılda azalmış. 1931 senesinde %43.84 oranında azalmış. öyle bir sene denk gelir ondan sonra avucunu yalarsın. bu tarz yatırımlarda tarihsel ortalama getiri dikkate alınmaz.