film neleri anlatıyor?

august wilson’ın 1982’de yazıp 1984’te sahneye koyduğu aynı adlı tiyatro oyunundan uyarlanan ma rainey’s black bottom adlı film, eğer henüz izlemediyseniz gerçekten izlenmeye değer bir film.

1920'li yılların ırkçı, cinsiyetçi ortamını kayıt endüstrisi bağlamında anlatan eser, tüm toplumsal baskı ve kısıtlara meydan okuyan, toplumun kadınlar için tanımlanmış olduğu bir koca ve evden ibaret yaşam biçiminden kendini uzak tutabilmeyi başarmış olan efsanevi blues şarkıcısı ma rainey’in hayatından bir günü, bir kayıt gününü anlatıyor.

ma rainey sömürülen emek ve yeteneğini savunmak aynı zamanda da onurunu korumak için müziği ile ilgili haklarını mümkün olduğunca elinde tutmaya çalışıyor. şarkısı kayda alındıktan sonra kendisinin hiçbir önemi kalmayacağının farkında olarak kayıt öncesi ve kayıt süresini mümkün olduğunca varlığını ve gücünü kabul ettirerek geçirmeye çalışıyor.

içinde bulunduğu beyaz erkeklerin egemenliğindeki dünyaya meydan okuyarak açıkça homoseksüelliğini gösteren bir siyahi kadın ma rainey ama aynı zamanda kendini korumak için ardında durmak zorunda olduğu birçok da maskesi var. gösterişli kıyafetleri, altın dişleri de kendine yönelen ırkçılık, cinsiyetçilik ve ayrımcılığa bir meydan okuma adeta. ma rainey en çok da müziği ile meydan okuyor dünyaya. oyunun bir yerinde:

“you don't sing to feel better. you sing 'cause that's a way of understanding life. the blues help you get out of bed in the morning. you get up knowing you ain't alone.” diye ifade ediyor müziğin hayatındaki yerini.

filmin sonunda, august wilson'ın bir oyunundan uyarlandığı yazısını okuyunca "haa..." diyorsunuz ve bazı taşlar yerine oturuyor

ufak araştırma ile ma rainey's black bottom'ın da 10 bölümlük bir tiyatro eserinin yalnızca bir bölümü olduğunu görüyorsunuz. 1900'lerden başlayarak 1990'lara gelene kadar her 10 yıllık bölüm için yazılan toplam 10 bölümden oluşan bir eser. eserin bütünü the pittsburgh cycle, "yüzyıl döngüsü" olarak da biliniyor. temelinde de siyahilerin 20. yüzyıl boyunca yaşadıkları var. tahmin edileceği üzere ma rainey's black bottom 1920'leri anlatıyor.

yerine oturan taşlardan biri, bazı anlarda yoğun şekilde gelen "parodi mi izliyorum acaba, ne izliyorum böyle?" hissi. tiyatro uyarlaması olması buna biraz anlam kazandırıyor. bir diğeri de "aslında derdimiz ırkçılık değil ama yine de dayanamayıp araya sıkıştırdık" havası alınan kısımlar. filmde bu kısımların olup olmaması tartışma konusu değil. sadece filme yedirsek mi yedirmesek mi diye kararsız kaldıklarını hissediyor oluşunuz. bu kendi başına rahatsız edici. ancak uyarlama uyarısı ile birlikte biraz daha az rahatsız edici hale geliyor.

biraz oyunculukların sırtına binen filmlerden olmuş. viola davis ve chadwick boseman çok iyi. davis öyle bir oynamış ki ma rainey karakterine yer yer gerçekten sinir oluyorsunuz, ama biraz empati yapınca o sinir hemen kayboluyor ve "ne yapsan hakkındır ablam, iki de lahmacun söyle" durumuna gelebiliyorsunuz. chadwick boseman muhtemelen adaylık alacak ve bu adaylığı ister istemez zamansız vefatına bağlanacak, ama bence her şekilde iyi bir performans ortaya koymuş. bugün aramızda olsaydı da adaylığından bahsedebilirdik. genel olarak senenin ortalama üstü performanslarından biriydi. ve izlediğimiz son performansıydı. ruhu şad olsun.

Netflix'te İzleyebileceğiniz 2021 Oscar Adayı Film ve Belgeseller