1958 Yılında ABD'nin Ay'da Nükleer Bomba Patlatma Planı: A119 Projesi
2. dünya savaşı'ndan sonra amerika ve rusya (sovyetler birliği) arasında çekişme o zamanın yeni tabiriyle bir soğuk savaş'a dönmüştü. ortalık ajandan geçilmiyor ve iki tarafta birbirini her konuda alt etmenin yollarını arıyordu.
işte bu çekişmelerden biri de uzay ilgiliydi; ilk roketi kim atacak, uzaya ilk kim çıkacak, ay'a ilk kim basacak şeklinde devam ederken, tarihler 1958'i gösterdiğinde abd hava kuvvetleri, neden ay'da bir nükleer bomba patlatmıyoruz dedi ve bununla ilgili planlarını sundu. tabii ki amaç bu olay gerçekleştiğinde oluşan patlayıcı ışık parlaması dünya'daki insanlar tarafından çıplak gözle görülecek, bu da abd içi moralin olası bir şekilde yükselmesiyle sonuçlanacak, ayrıca bir güç gösterisi olarak diğer ülkelere bir ültimatom mahiyeti taşıyacaktı.
olaylar şöyle başladı; 1945'te abd tarihteki ilk nükleer bombaları patlattı. tabii ki sovyetler durur mu? yetişmesi uzun sürmedi ve onlarda 1949'da ilk nükleer silahlarını denediler.
ardında 1950'lerin başında, nükleer teknoloji biraz daha gelişti ve 1952'de abd, termonükleer bomba olarak da bilinen ilk hidrojen bombasını denedi. bu bomba daha önceki atom bombalarıyla kıyaslandığında, hidrojen bombası atom bombasından yüzlerce kat daha güçlüydü.
siz söyleyin, sovyetler durur mu? tabii ki hayır. 1955 tarihinde de sovyetler ilk termonükleer silahlarını patlatarak amerika'ya bir kez daha yetişti. bunların yanında bir uzay programı da devam etmekteydi. bu minvalde ruslar, amerika'dan daha önce uzaya çıkmıştı ve 1957'de sovyetler ilk uyduyu yörüngeye gönderdi. sputnik olarak bilinen uydu küçük olmasına karşın tüm dünyada bir wow etki yaratınca, abd hava kuvvetleri a119 gizli projesini önererek olayı eşitleyip geçmeyi planladı.
hava kuvvetleri ay'daki bir nükleer patlamanın dünya'dan görülebileceğinden emin olmak istediğinden, bununla ilgili 10 kişilik ekibi (leonard reiffel, gerard kuiper, carl sagan...) toplayarak nasıl bir yol izleneceği ve ne olacağıyla alakalı bilim adamlarına danıştı.
bilim adamlarına göre bomba, tam olarak ay'ın karanlık ve aydınlık tarafları arasındaki çizgide patlatılmalıydı.
fakat araştırmalar sonrasında proje iptal edildi. sebeplerine bakacak olursak;
- en büyük sebebi ise fırlatmayla ilgili herhangi bir terslik olması durumunda nüfusa yönelik bir risk olacağı korkusuydu.
- diğer en büyük engel ise, o zamanların teknolojisinin ay yüzeyine, yaklaşık 384.403 km uzağa devasa bir hidrojen bombası fırlatacak kadar büyük bir roket yaratmanın zorluğuydu. tabii ki sonrasında hidrojen bombasından vazgeçilip, daha sonra nispeten düşük olan 1,7 kiloton verime sahip küçük, hafif bir savaş başlığı olan w25 savaş başlığının kullanılmasına karar verildi. ama yine ilk madde korkutucu olduğundan zaten bu başlıkta kullanılmadı.
- son olarak da gelecekteki ay araştırma projelerini ve ay kolonizasyonunu etkileyecek olası nükleer serpinti sorunuydu.
- ve olası başka problemler...
bu etkenler sonunda proje rafa kaldırılmış oldu.