nedelin faciası, 24 ekim 1960 tarihinde kazakistan'ın baykonur uzay üssünde, 41 numaralı fırlatma rampasında meydana gelen büyük patlama. test platformunda denenen r-16 tipi roketin yakıt tanklarında başlayan sızıntı, aniden iki aşamalı roketin alt bölümüne yayılıp 160 tonluk nitrojen tetroksit–nitrik asit içeriğinin alev almasına, ardından büyük bir patlama ile faciaya dönüşmesine neden oldu. patlama sırasında sahada yaklaşık 250 kişi bulunuyordu ve çoğu roketin çok yakınında, aslında olmamaları gereken bir mesafedeydi. başta r-16 projesinden sorumlu general mitrofan nedelin olmak üzere 126 kişi öldü. cesetler yanma nedeniyle neredeyse tanınmaz hale geldi ve kimlikler çoğu zaman kişisel eşyalarla belirlenebildi. sovyet yönetimi 1989'a kadar bu kazayı doğrulamadı, daha sonra detayları açıklansa da olayla ilgili bilinmeyen noktalar halen mevcut.

araştırmacılar, facianın oluşmasında teknik hatalarla beraber yöneticilerin tutumunu etkin faktör olarak görüyorlar. daha geliştirme aşamasındaki roketin 7 kasım devrim gününde uçma zorunluluğu, soğuk savaş, uzay rekabeti, siyasi çıkarımlar derken zincirleme etkenler bir araya gelmiş. mühendisler, roketin elektronik kontrol sisteminin henüz tam olarak test edilmediğini defalarca bildirseler de, takvim baskısı nedeniyle geri adım attırılamamış. kazadan sağ olarak kurtulanlar da pek hoş sürprizlerle karşılaşmamışlar. başmühendis mikhail yangel ve ekibinden sağ kalanlar, başkan kruscev'in huzuruna çıktıklarında "geçmiş olsun" yerine "siz niye yaşıyorsunuz?" sorusuna muhatap olmuşlar. yangel ise patlama sırasında sigara içmek için birkaç dakika önce kulübeye geçtiği için hayatta kalmış; bu bilgi yıllarca kulislerde fısıltı olarak dolaşmış.