yeni sistem tasarısı mecliste kabul edildi. dolayısıyla 1 ocak 2017 ile hayata geçecek. birkaç bilgi vereyim de sonra "la bizim maaşa noliy" demeyin. siz sormadan neleri sık soracaksanız cevaplıyorum:

brüt maaşınızın %3'ü kesilecek.

asgari ücret için şimdilik en az 50 tl, en yüksek ücret için şimdilik en az 321 tl yapıyor (asgari ücret 1 ocak'ta artacağı için bu tutarlar da artacaktır).

45 yaş altındaysanız ve 50'den fazla çalışanı olan bir şirkette çalışıyorsanız katılmak zorundasınız.

katılmak için bir işlem ya da başvuru yapmıyorsunuz. işvereniniz sizin adınıza bir kurum ile anlaşıp devlet garantili bes'e sizin maaşınızdan kestiği tutarları aktarıyor.

çıkmak isterseniz 2 ay sonra çıkabiliyorsunuz.
2 ay kalsanız da kar olan bu sistemden çıkmayan %10 bile kalsa 40 yapar mantığı yürütülmüş. (bkz: hesaplayan adamlar)

sisteme üye olanlara ödedikleri tutarın %25'i kadar da devlet katkı yapıyor. bu sistemde ayrıca 3 aydan sonra bir sefere mahsus 1.000 tl de ek olarak devlet katkısı var.

halihazırda var olan bireysel emeklilik sistemi ile aynı. sadece ek 1.000 tl devlet desteği mevcut bes'lerde yok.

zaten bes'iniz varsa artık 2 tane var demektir. zorunlu olanı 2 ay sonra iptal edersiniz ya da diğerini iptal edersiniz ama nereden bakarsanız zararlı çıkıyorsunuz.

10 yıl prim ödeyip 56 yaşını doldurduğunuzda emekli oluyorsunuz. emekli olursanız o güne kadar ödediğiniz tutarları, fon getirilerini ve devletin yaptığı katkıların tamamını toplu olarak ya da aylık maaş şeklinde alabiliyorsunuz. aylık maaş alırsanız bu tutara %5 daha devlet katkısı oluyor.

ara dönemlerde ayrılırsanız devlet katkısını ilk 3 yıl için hiç alamıyorsunuz, sonrası için 6 yıla kadar %15'ini, 10 yıla kadar %35'ini alıyorsunuz.
10 yıl prim ödeyip 56 yaşını doldurmadan parayı alırsanız devlet katkılarının %60'ını alıyorsunuz.

fon getirisi var da götürüsü olmaz mı? tabii ki olur. fon işletim gideri diye de bir kesinti var. getiriyi faiz, götürüyü işlem ücreti olarak düşünebilirsiniz. götürü oranı değişiyor. şuan yaklaşık yıllık %1,5 kesiyorlar ama değişecektir.

özetle mevcutta bireysel olarak özgürce başlayabileceğiniz bir sisteme zorunlu olarak katılıp özgürce çıkabiliyorsunuz.

daha önce amerika gibi birçok oturmuş sistemi olan ülkede uygulandı ve kriz dönemlerinde çöktü. bizde oturmuş bir kriz sistemi olduğu için çökebilecek fırsat bulamayıp başarılı olacaktır.

kamuda da aynı şekilde geçerli.

kimse sormaz diye yazmamıştım ama soruldu. evet, isteyen daha fazla ödeyebiliyor (ne fakir düşünmüşüm).

yıllık işlem gideri oranı, maaştan kesilen %3'lük oran, işverenin 50 ve üzeri çalışanı olması zorunluluğu gibi konular, yürürlüğe girmeden önce yayınlanacak genelgede kesinleşir. kesinleştiğinde tekrar editlerim.