Amerika Birleşik Devletleri'nin 50 Eyaletinin İsimleri Nereden Geliyor?
alabama
alabama adının kökeninin, iki choctaw kelimesinin, alba ve amo'nun birleşiminden geldiğine inanılıyor. alba "bitki örtüsü" anlamına gelirken amo "toplayıcı" anlamına gelir. bu tanım, hasat yapan yerliler mantığına uyum gösteriyor.
alaska
alaska" adı, "büyük toprak" anlamına gelen aleut kelimesi "alyeska"dan geliyormuş. (aleutlar, aleut adaları ve batı alaska'nın yerli halkı.) ayrıca, alaska yarımadası ve anakaraya alaxsxaq olarak atıfta bulunulmuş. yani; "denizin hareketinin yönlendirildiği nesne"
arizona
tarihçi james h. mcclintock'a göre arizona ismi, "küçük bahar" veya "küçük baharın yeri" anlamına gelen aleh-zon kelimelerinden geliyor. bir diğer yaklaşım, bask dilinde "iyi meşe ağacı" anlamına gelen aritz ona kelimesinden geldiği.
arkansas
günümüz arkansas bölgesine gelen ilk avrupalılar, illinois'li kızılderili rehberlerinin eşlik ettiği fransız kaşiflerdi. illinois, bölgeye özgü ugakhpa halkına , fransızların benimsediği telaffuz ettiği şekilde akansa ("rüzgar insanları" veya "güney rüzgarının insanları") olarak atıfta bulundu . çoğullaştırma için sonuna bir (s) eklemişler.
california (kaliforniya)
kelime kökeni ispanyolcadan. en çok kabul gören teoriye göre ülkenin en büyük eyaletinin adı 16. yüzyılın başlarından kalma bir ispanyol aşk romanında anlatılan cennet adasının efsanevi kraliçesi califia'dan geliyor.
colorado (kolorado)
adını ispanyollara borçlu olan bir başka eyalet de colorado'dur. eyaletin adı ispanyolca'da "renkli kırmızı" - "renkli rojo" anlamına gelir. ilk olarak bölgede kırmızı kumtaşı toprağının bolluğundan dolayı colorado nehri için kullanılmıştır.
connecticut
hollandalılar 1614'te connecticut'a ulaşan ilk avrupalılardı. ancak ismi nutmeg eyaleti olacak olan bu yerde zaten yerli amerikalılar vardı. "connecticut" adı, algonquian dilinde "uzun gelgit nehrinin yanında" anlamına gelen "quinnehtukqut" kelimesinden türetilmiştir ve nutmeg yerine connecticut resmi isim oldu.
delaware
abd'de anayasa'yı onaylayan ilk eyalet olan delaware, adını lord de la warr'dan almış. lord de la warr , virginia kolonisi'nin ilk genel valisiydi.
florida
florida isminin kökeni ispanyolca'dan gelir. adını (paskalya mevsiminde ispanyollar tarafından keşfinin onuruna) pascua florida (çiçek bayramı) kelimesinden almıştır.
georgia
james oglethorpe tarafından kurulan georgia, adını 1732'de koloniye tüzüğünü veren ingiltere kralı ıı. george'dan almıştır. –ia son eki "devlet" anlamına gelir ve yunanca kökenlidir.
hawaii (havai)
abd'nin en genç eyaletidir. isminin kökeni ile ilgili birkaç teori bulunmaktadır. ilki, hawaii kelimesinin yerli hawaii dilinde vatan anlamına gelen "owhyhee" kelimesinden türetildiğini ileri sürer. başka bir teori, ismin "hawa" ve "ii" kelimelerinin birleşiminden geldiğini ve küçük veya yeni bir vatan anlamına geldiğini varsayar. bir diğer ihtimal olarak da eski bir yerel efsaneye göre adaları keşfeden polinezya hawaii loa'dan geldiği konuşulur.
idaho
ismi, kafadan uydurma kaynaklı bir eyalet. kızılderili dilinde 'dağların mücevheri' anlamına gelen bir kelimeden geliyor denerek maden lobicisi olan george willing tarafından uydurulmuş. bu ismin uydurma olduğu anlaşıldığında ise isim artık zaten kullanılır halde olduğu için değiştirilmemiş.
illinois
illinois, resmi adını yerli amerikalılar'dan alan bir eyalet. illinois isminin kökeni "illini" halkının adı olan "illiniwek" isminin fransızca uyarlaması olarak açıklanıyor.
indiana
"ındiana" adı "kızılderililer ülkesi" ya da "kızılderililer diyarı" anlamına gelir. kelime kökeni başlangıçta indus nehri'ne atıfta bulunan proto-hint-iran dili sindhu'ya ait.
iowa
bir versiyon, bu adın, bir sioux kabilesi olan yerli amerikan iowa'lar (veya ioways) için adlandırılan iowa nehrinden geldiğini iddia ediyor. diğer bir versiyon ise 1868'de bir nehir kenarında kamp kuran kabile üyelerinin bu konumdan memnun olduklarını ve ana dillerinde "güzel" anlamına gelen "iowa, iowa, iowa" kelimelerini kullandıklarını ifade eder ve ismin kökenini bu hikayeye yaslar.
kansas
kansas, adını aynı zamanda bir sioux kabilesi olan kızılderili kaws veya kansa halkından alır. kansa halkına "güney rüzgarının insanları" da denir.
kentucky
kentucky isminin etimolojisi ile ilgili kesin bir sonuç olmamasına rağmen iroquois dilinde "yarının ülkesi" anlamına gelen "ken-tah-ten" kelimesinden geldiği iddiası ağır basan ihtimallerden.
louisiana
adını 1643-1715 yılları arasında tahtta kalan fransa kralı xiv. louis'den almıştır.
maine
maine, ismin nasıl ortaya çıktığından kimsenin tam olarak emin olmadığı başka bir eyalet. son tahlilde maine eyalet meclisi 2001 yılında fransız-amerikan günü kutlanmasına karar verip, maine eyalet isminin de fransa'nın maine eyaletinden geldiğini oybirliği ile kabul etti.
maryland
ingiltere'de zulme uğrayan katolikler için bir sığınak olarak kurulan maryland eyaleti, ingiltere kralı 1. charles'ın katolik eşi kraliçe henrietta maria'yı onurlandırmak maksadını taşıyarak kendisinin adıyla isimlendirildi.
massachusetts
massachusetts adı, algonquian ulusunun dilinden türetilmiştir ve "büyük tepede veya civarında" olarak tercüme edilir. tepe olarak ise, boston'un güneybatısındaki blue hills'e atıfta bulunur. ismin ilk hali muswachusut kelimesinin çoğulu olan massachusêuck'tur.
michigan
michigan isminin kökeni ile ilgili bir versiyon bağlantıyı kızılderili chippewa dilinde büyük su" anlamına gelen "meicigama" kelimesine dayandırır. başka bir versiyon ise eyaletin adını michigan gölü'nden aldığını ve michigan'ın "büyük göl" veya "büyük su" anlamına gelen bir ojibwa dili kelimesi olan misshikama'nın fransızca bir dönüşümü olduğunu iddia eder.
minnesota
aslında minnesota nehri için söylenmiş bir isimdir. isim kızılderili kökenlidir. "bulutlu su" veya "gökyüzü renkli su" anlamına gelen bir dakota sioux kelimesi olan "mnisota"dan gelir.
mississippi
adını mississippi nehrinden alır. büyük nehir anlamına gelen messipi kelimesinin fransızca ifadesi olan misi-ziibi, bu eyaletin isminin ilk halidir.
missouri
missouri adı, missouris adlı eyaletin kızılderili kabilesi siyular'dan gelir.kelimenin anlamları arasında "büyük kanonun kasabası", "kanoya sığınanlar" ve "ahşap kano insanları" sayılabilir.
montana
montana adı ispanyolca bir kelime olan montaña'ya dayanmaktadır ve dağ anlamına gelir. bu isim ilk defa bu bölge 1864 yılında nebraska bölgesi'nden ayrıldığında önerildi.
nebraska
platte nehri'ne atıfta bulunan "düz su" anlamına gelen bir otoe kızılderili kelimesi olan "nebrathka" kelimesine dayanmaktadır.
nevada
kelime kökeni ispanyolcadır. "karla kaplanmış" - "karlarla kaplı" anlamına gelir.
new hampshire
new hampshire, kaptan john mason tarafından, mason'ın çocukken yaşadığı ingiltere'deki hampshire bölgesine yapılan bir atıftır.
new jersey
jersey" adı büyük olasılıkla 'geirr's island' anlamına gelen iskandinav ismi geirrs ey'den gelmektedir. ingiliz kanal adaları'nın en büyüğü olan jersey adasının ismidir.
new mexico
meksika kelimesinden gelir. meksika ise aztek tanrısı olan mexitli'den türemiştir ve anlamı "mexitli'nin yeri" ya da mexitli'nin diyarıdır. şimdiki meksika'ya verilen isimdir. ispanyollar rio grande'nin kuzeyindeki topraklara "nuevo mexico" dediler. 1848'de meksika-amerika savaşı'nın sona ermesinden sonra bölge meksika tarafından abd'ye devredildi ve isim ingilizceleştirildi.
new york
ingiltere'de eski bir şehir olan eski york, new york'a ismini verdi. hem şehir hem de eyalet aynı isimle adlandırılıyor. (romalılar ingiltere'yi işgal etmeden önce ingiltere'de york adında bir yerleşim vardı. york kelimesi şehir anlamını taşır.)
north carolina (kuzey carolina)
latince charles (carolus) kelimesinden türetilen carolina ismi, 17. yüzyılda babası kral i. charles'ı onurlandırmak için ingiltere kralı ii. charles tarafından seçildi. carolina sonunda 1712'de kuzey ve güney carolina olmak üzere iki koloniye bölünecekti.
north dakota (kuzey dakota)
hem kuzey hem de güney dakota, isimlerini sioux'un (siyular) "arkadaş" veya "müttefik" anlamına gelen bir kelimeden alırlar. (dakhóta)
ohio
ohio için birkaç kızılderili isim olasılığı var. bunlardan birisi ohio" adının iroquois dilinde "iyi nehir" anlamına gelen ohh-yo kelimesinden geldiği. diğer olasılık ise wyandot halkının "büyük olan anlamındaki ya da büyük dere anlamındaki 'ohi-yo" dan türemiş olacağı.
oklahoma
bu eyaletin ismi ise choctaw halkının kabaca "kırmızı insanlar" anlamında kullandıkları "okla humma" sözcüklerinden geliyor.
oregon
adının kökeninin halâ tartışmalı olduğu eyalet ismidir. bir ihtimal oregon" adı, wisconsin nehri'ne "ouaricon-sint" olarak atıfta bulunan 1715'deki bir fransız haritasından türetilmiş olabilir. bir diğer ihtimal kızılderili dilinde ouragon ismiyle söylenen bir nehirden geldiği. yine bir başka olasılık da, adın "kasırga" anlamına gelen fransızca "ouragan" kelimesinden gelmesidir, çünkü fransız kaşifler, kolombiya nehri'nden gelen kuvvetli rüzgarlar nedeniyle nehri "le fleuve aux ouragans" olarak adlandırmışlar.
pennsylvania (pensilvanya)
sylvania eki, orman anlamına gelen latince sylva kelimesinden türetilmiş. "penn'in ormanı" anlamına geliyor. buradaki penn ise ingiliz amirali william penn'den başkası değil.
rhode island
bir olasılıkta akdeniz'de bulunan rodos adası'na atıf yapılır. diğer olasılık versiyonu ise kökeni, bölgeyi kırmızı kili nedeniyle "kırmızı ada" anlamına gelen "roodt eylandt" olarak adlandıran 17. yüzyıl hollandalı kaşif adriaen block'a bağlar.
south carolina (güney carolina)
latince charles (carolus) kelimesinden türetilen carolina ismi, 17. yüzyılda babası kral i. charles'ı onurlandırmak için ingiltere kralı ii. charles tarafından seçildi. carolina sonunda 1712'de kuzey ve güney carolina olmak üzere iki koloniye bölünecekti.
south dakota (güney dakota)
hem kuzey hem de güney dakota, isimlerini sioux'un "arkadaş" veya "müttefik" anlamına gelen (dakhóta) kelimesinden alırlar.
tennessee
tam olarak belli olmamakla beraber "tennessee" ismi creek ve cherokee dillerinden gelmiş olabilir. bu ismi ilk olarak ispanyol kaşif juan pardo 1567'de askerleriyle birlikte "tanasqui" adlı bir cherokee köyünden geçerken kayda almış.
texas
teksas kelimesi arkadaşlar, dostlar veya müttefikler anlamına gelen kızılderili caddo dili kelimesi olan "teyshas"tan gelir. caddo veya hasinailer gibi bazı kızılderililer de bu kelimeyi bir selamlama nidası olarak kullandılar. zamanla, kelime rio grande'nin kuzeyindeki ve new mexico'nun doğusundaki bu bölgeyi ifade etmeye başladı.
utah
utah, isminin kökenini "dağların insanları" veya "yukarıdakiler" anlamına gelen bir apaçi hint kelimesi olan "yuttahih"e borçludur. yerli amerikan halkının dilinde "ute" kelimesi "güneşin ülkesi" anlamına gelir.
vermont
fransız kaşif samuel de champlain, vermont'un dikkat çekici yeşil dağları'nı, fransızca'da "yeşil dağ" anlamına gelen "verd mont" olarak adlandırdı.
virginia
virginia eyaletine, "bakire kraliçe" olarak da bilinen ingiltere kraliçesi 1. elizabeth'in adı verildi. 1600'lerde ingiltere'nin üzerinde hak iddia ettiği kuzey amerika topraklarına "virginia" deniyordu.
washington
washington eyaletinin ismi, george washington'un onuruna seçildi ve ülkenin ilk başkanının veya herhangi bir abd başkanının adını taşıyan tek eyalettir.
west virginia (batı virjinya)
west virginia 1863'de virginia'dan ayrıldı. ismin kökeni virginia ile aynı olarak ingiltere kraliçesi 1. elizabeth'in adından geliyor.
wisconsin
wisconsin tarih kurumu, wisconsin'in aslen "meskonsing" olarak adlandırıldığını ve eyaletin ortasından geçen wisconsin nehri için bahsedilen miami kızılderili kelimesinin fransızca versiyonunun ingilizce tercümesi olduğunu söylüyor. kurum, meskonsing kelimesinin miami halkının dilinde, wisconsin nehrinin kırmızı kumtaşlarına atıfta bulunarak, "bu dere kırmızı bir şeyin içinden geçiyor" anlamına geldiğini ifade ediyor.
wyoming
wyoming" adı, delaware halkının "büyük ovalarda" anlamına gelen "mecheweami-ing" kelimesinden türetilmiştir. wyoming'in adının bir başka olası kökeni, "büyük çayırlık yer" anlamına gelen bir algonquin dili kelimesi de olabilir.
kaynaklar: indianaffairs.gov, mentalfloss.com, usatoday.com, wikipedia.org, insider.com