1997, 2007 ve 2017 Türkiyesinin Ahlar Vahlar İçinde Okuyacağınız Ekonomik Karşılaştırması

asgari ücretler

1997 yılında asgari ücret: 35 437 500 tl x 2 = 70 875 000 tl
2007 yılında asgari ücret: 419.15 tl x 2 = 838.3 tl
2017 yılında asgari ücret: 1404.06 tl x 2 = 2808.12 tl

kaç çeyrek altın alabiliyoruz ona bakalım 

1997: çeyrek altın fiyatı 3 080 000 tl / bir asgari ücret 11.5 çeyrek altın ediyor.
2007: çeyrek altın fiyatı 50 tl / bir asgari ücret 8.38 çeyrek altın ediyor.
2017: çeyrek altın fiyatı 241.53 tl / bir asgari ücret 5.81 çeyrek altın ediyor.

(http://www.kaysarder.org.tr/1997_fiyatlar.asp tablodan yıl değişimi yapabilirsiniz.)

1 asgari ücrete dolar bazında bakalım

1997: 209.96 dolar / kur: 168 780 tl
2007: 325.62 dolar / kur: 1.2872 tl
2017: 410.49 dolar / kur: 3.4204 tl

(tcmb'den kurları kıyaslayabilirsiniz. kaynak orası.)

tabii dolar bazında artış sizi yanıltmasın, dolar da değer kaybediyor kendi enflasyonu karşısında.

şimdi asgari ücretle geçinmeye bakalım

2 asgari ücretlinin ve 2 çocuğunun bir evde oturduğunu düşüneceğiz hesaplarımızda. bunu temel ihtiyaçlar ile yapalım.

kira

1997: herhangi bir kira verisine ulaşamadım. bunu ancak 2007-2017 arası asgari ücrete göre kiranın artışına göre hesap edebileceğiz. bir veriye ulaşan olursa onu koyabiliriz. aşağıda görüldüğü üzere 2007'de bir asgari ücret 0.73 kira ediyor, 2017 de 0.70 kira. (istanbul ortalaması.) 10 yılda 0.03 düşmüş asgari ücret kira karşısında. o zaman 1997'de bir asgari ücretin 0.76 kira ettiğini düşüneceğiz. tek bulabildiğim kaynak bu: http://www.milliyet.com.tr/…1/24/ekonomi/eko02.html 

ve bu kaynak aslında durumun o zamanlar çok daha iyi olduğunu, kiranın 40.000.000 olduğunu gösteriyor. ama bu varsayımsal bir veri olduğu için ve tüm ortalamayı göstermediği için 0.76'yı kullanacağız. iyi bir bilgi verirseniz değiştirebiliriz bu kısmı.

2007: http://www.hurriyet.com.tr/…daire-fiyatlari-6692870

2017 verisi yok; 2016: http://www.ntv.com.tr/…tlari,-eq3p-pha0ui6iwlhnb4aa
2015'den 2016'ya olan ortalama artışı 2017'yi bulmak için kullanacağız. kesin bir sonuç vermese de ortalama bir sonuç verecek bize.

şimdi burda birebir aynı ilçeler yok. o yüzden sadece aynı ilçeleri hesaplayarak bir ortalama alalım

2017'yi hesaplayalım:

2015-1602.5 tl
2016-1792.5 tl
aralarında yaklaşık % 11.85 fark var. dolayısıyla 2017 ortalaması da;
2017-2005 tl

karşılaştırmaya devam edelim o zaman

unutmayın iki listede de bulunan aynı semtleri kıyaslıyoruz. emin olun en pahalı semtler yeni listede yok. etiler, bebek, mecidiyeköy vs. ama olsun böyle bakarız sıkıntı yok. bir de ilk listemizde maks. ve min. ücretler var. bunların da ortalamasını alacağız.

ortak 20 ilçemiz var.

1997: 46 628 289 tl
2007: 572.5 tl
2017: 2 005 tl

1997'de bir asgari ücreti 0.76 kira edecek şekilde kabul ettik istanbul'da.
2007'de bir asgari ücret 0.73 kira ediyor istanbul'da.
2017'de bir asgari ücret 0.70 kira ediyor istanbul'da.

1997'de kiradan sonra elimizde kalan 24 246 711tl
2007'de kiradan sonra elimizde kalan 265.8 tl
2017'de kiradan sonra elimizde kalan 803.12 tl

evimizi kiraladık. elektrik fiyatlarına bir bakalım

1997: http://www.dektmk.org.tr/…si_10/bolum3/bolum3-9.pdf

fiyat cent olarak verilmiş ve 8 cent. tl olarak o günün kurundan çevirince;

kwh fiyatı 13 502.4 lira

2007: http://www.tuik.gov.tr/hbgetir.do?id=15852&tb_id=2

kwh fiyatı 15.7 kuruş.

2017: http://www.bilgimanya.com/…-h-elektrik-kac-tl-2015/

kwh fiyatı 43 kuruş.

ortalama bir evin aylık kullanımı 250 kwh diyebiliriz.

aylık elektrik faturaları:

1997: 3 375 600 tl
2007: 39.25 tl
2017: 107.5 tl

1997'de bir asgari ücrete ortalama 10. 5 aylık fatura öderken,
2007'de bir asgari ücretle ortalama 10.6 aylık fatura ödüyor,
2017'de bir asgari ücretle ortalama 13 aylık fatura ödüyoruz.

1997'de elektrik faturamızı da ödedik, elimizde 20 871 111 tl
2007'de elektrik faturamızı da ödedik, elimizde 226.55 tl
2017'de elektrik faturamızı da ödedik, elimizde 695.62 tl kaldı.

doğalgaz hesaplayalım şimdi

1997: http://www.milliyet.com.tr/…2/01/04/yazar/uras.html

m3 fiyatı 31 860 tl.

2007: http://www.cinigaz.com/…ul-2007-fiyat-tarifesi.html

m3 fiyatı 0.47 tl.

2017: http://www.dogalgaz.com.tr/…it-fiyatlari-konut.xlsx

m3 fiyatı 1.12 tl

bir dairenin ortalama 300 m3 tükettiğini varsayarsak;

1997'de 9 558 000 tl fatura öderken,
2007'de 141 tl fatura ödüyor,
2017'de 336 tl ödüyoruz.

fakat 12 ay doğalgaz ödemiyoruz. bunu kasım, aralık, ocak, şubat, mart olmak üzere 5 ay + ekim ve nisanın yarısı olmak üzere 1 ay diyerek 6 aydan hesaplayacağız. yani yarı yarıya düşürelim fiyatları.

1997: 4 779 000 tl
2007: 70.5 tl
2017: 168 tl

1997'de bir asgari ücret 7.41 aylık faturamızı karşılarken,
2007'de bir asgari ücret 5.94 aylık faturamızı karşılıyor,
2017'de bir asgari ücret 8.36 aylık faturamızı karşılıyor.

1997'de doğalgaz faturamızı da ödedikten sonra cebimizde 16 092 111 tl,
2007'de doğalgaz faturamızı da ödedikten sonra cebimizde 156.05 tl,
2017'de doğalgaz faturamızı da ödedikten sonra cebimizde 527.62 tl kaldı.

suya gelelim şimdi

18 m3 kullandığımızı varsayacağız. farklı aylarda farklı fiyatlar var, ortalamasını alacağız.

1997: http://www.hurriyet.com.tr/…meliler-iciyor-39240779

ortalama 276 000 tl

2007: http://www.iski.gov.tr/…007_yilibirim_fiyatlari.pdf

ortalama 3.29 tl

2017: http://www.iski.gov.tr/…2017_su_birim_fiyatlari.pdf

ortalama 6.42 tl

1997'de bir aylık su faturamız 4 968 000 tl

2007'de bir aylık su faturamız 59.22 tl

2017'de bir aylık su faturamız 115.56 tl

1997'de bir asgari ücret ile 7.1 aylık,
2007'de bir asgari ücret ile 7 aylık,
2017'de bir asgari ücret ile 12.1 aylık su faturası ödeyebiliyoruz.

1997'de su faturamızı da ödedik 11 124 111 tl,
2007'de su faturamızı da ödedik 96.83 tl,
2017'de su faturamızı da ödedik 412.06 tl kaldı.

internetimiz de olmalı

1997: https://sites.google.com/…gileri/internete-baglanti

en ucuz limitsiz paket 30 dolar.

5 063 400 tl

(pahalı olması normal, çok yeni bir teknoloji o zamanlar.)

2007: http://shiftdelete.net/gercek-adsl-fiyatlari-1663

en ucuz limitsiz paket 49 tl

2017: https://bireysel.turktelekom.com.tr/…-internet.aspx

en ucuz limitsiz paket 83 tl

1997'de internet faturamızı da ödedik ve cebimizde 6 060 711 tl,
2007'de internet faturamızı da ödedik ve cebimizde 47.83 tl,
2017'de internet faturamızı da ödedik ve cebimizde 329.06 tl kaldı.

şimdi biraz ev alışverişi yapalım

aylık bir alışveriş yapalım. yeterli olmayan fakat idare eden bir alışveriş olsun. (mümkün olduğunca aynı marka ürünler)

1997: burda kaynaklar çok çeşitli olacak doğal olarak. bazı fiyatlara ulaşmak için oran orantı kullanıldı. örneğin ketçap fiyatı 2007'deki ketçap-domates fiyatı oranı ile 2017'deki ketçap-domates fiyatı oranı kullanılarak bulundu vs.

4 kg kıyma alsak 892 000 x 4 = 3 568 000 tl
4 kg peynir alsak 967 000 x 4 = 3 869 000 tl
1 diş macunu 318 000 tl
4 sprite 407 400 tl
800 gr ketçap 110 500 tl
750 gr chokella 460 700 tl
2 kg kangal sucuk 1 260 000
750 ml şampuan 722 230
1 kg çay 371 000 tl
10 kg pirinç 1 934 523 tl
60 tane 200 gr ekmek 850 000 tl
120 adet yumurta 515 000 tl
30 adet marlboro kısa
(http://gazetearsivi.milliyet.com.tr/…arsg_x3d__x3d_)bu 96 haberi. hadi biz buna biraz abartılı bir zam koyalım ve 120.000 den hesap edelim.
3 600 000 tl

17 986 353 tl toplam alışverişimiz.

2007: http://www.makromarket.com.tr/haber/390
4 kg kıyma alsak 9.90 x 4 = 39.60 tl
4 kg peyni alalım 7.80 x 4 = 31.2 tl
1 diş macunu 2.95 tl
4 sprite 4.12 tl
800 gr ketçap 1.99 tl
750 gr chokella 4.99 tl
2 kg kangal sucuk 13.99 tl
750 ml şampuan 6.70 tl
1 kg çay 4.75 tl
10 kg pirinç 18.95
ekmek alalım 60 tane 200 gr http://arsiv.sabah.com.tr/2006/11/16/eko91.html
24 tl
yumurta alalım en ucuzundan http://www.hurriyet.com.tr/…fiyatlari-dustu-6822075
günde 4 den 120 desek 14.4 tl
ailede 1 kişi de sigara içsin http://arsiv.sabah.com.tr/2007/02/21/eko89.html
30 marlboro kısa 138 tl

305.64 tl toplam alışverişimiz.

2017 alışverişimiz için migros sanal marketteki en ucuz ürünlere bakacağım:
4 kg kıyma 31.9 x 4 = 127.6 tl
4 kg peynir 18.75 x 4 = 75 tl
1 diş macunu (signal ve 125 ml olacak şekilde hesaplandı) = 13.25
4 sprite 9.95 tl
800 gr ketçap 2.85 tl
750 gr chokella 10,56 tl
2 kg kangal sucuk 60 tl
750 ml şampuan 22.7 tl
1 kg çay 27.9 tl
10 kg pirinç 92.5 tl
60 tane 200 gr ekmek 55.2 tl
120 yumurta (en ucuzu) 58 tl
30 marlboro 390 tl

945.51 tl toplam alışverişimiz.

1997'de alışveriş sonrası borcumuz: 11 925 642 tl
2007'de alışveriş sonrası borcumuz: 257.81 tl
2017'de alışveriş sonrası borcumuz: 616,45 tl

1997'de 0,33 asgari ücrete daha ihtiyacımız var geçinmek için,
2007'de 0.61 asgari ücrete daha ihtiyacımız var geçinmek için,
2017'de 0.44 asgari ücrete daha ihtiyacımız var geçinmek için.

çocuklardan birinin daha asgari ücretle çalışmaya başladığını düşünelim

1997'de 35 437 500 lira daha girmeye başladı eve ve elimizde 23 511 858 tl kaldı.
2007'de 419.15 lira daha girmeye başladı eve ve elimizde 161.34 tl kaldı.
2017'de 1404.06 lira daha girmeye başladı eve ve elimizde 787.61 tl kaldı.

o günün en iyi cep telefonunu almak istiyoruz

1997: http://blog.milliyet.com.tr/…on/blog/?blogno=136875

elimizde 1996 yılının ericson-388'in fiyatı var. bir de 96 ve 97'nin çamaşır makinesi. çamaşır makinesindeki artışı telefona uygulayarak tahmini bir fiyat çıkaracağız.

119 871 795 tl

(ki yeni çıktı sayılır teknoloji ve olması gerekenden çok daha pahalı halde.)

2007: http://www.ahaber.com.tr/…i/2007de-telefon-piyasasi

2069 tl

2017: hadi note 8 alalım.

5000 tl.

1997'de 3 asgari ücretli elimizde kalan para ile 5 ayda bu telefonu alıyoruz.
2007'de 3 asgari ücretli elimizde kalan para ile 12.8 ayda bu telefonu alıyoruz.
2017'de 3 asgari ücretli elimizde kalan para ile 6.3 ayda bu telefonu alıyoruz.

cep telefonumuzu aldık başka hiç bir şey yapmadan. şimdi bir araba mı alsak?

şimdi o yıllarda 2007'de 2008 model alıyorduk, 97'de 98. ona göre bakalım. bir de o yılın en ucuz aynı özellik modellerini kıyaslayacağız. elimde opel astra olduğu için kıyasımız o olacak. yüksek motora hiç girmiyorum ağlarız burda.

1997: http://fs5.directupload.net/…es/170908/8dykv4iu.png
1.6 opel astra fiyatı: 3 107 000 000 tl

2007: http://www.otogazete.com/…el_2008_fiyat_listesi.asp
1.6 opel astra fiyatı: 27 953 tl

2017: http://www.opel.com.tr/…iyat_listesi_05.09.2017.pdf
1.6 opel astra fiyatı: 64.750 tl

1997'de 3 asgari ücretli elimizde kalan para ile 132.1 ayda bu arabayı alabiliyoruz.
2007'de 3 asgari ücretli elimizde kalan para ile 173.2 ayda bu arabayı alabiliyoruz.
2017'de 3 asgari ücretli elimizde kalan para ile 82.2 ayda bu arabayı alabiliyoruz.

artık kiradan da kurtulalım. bir ev alalım? bahçelievler'den alalım evi

https://polen.itu.edu.tr/…/1585/3729.pdf?sequence=1
bir de şu var ki, bir memurun emeklilik ikramiyesi ile ev alabildiği dönemleri gösteriyor:
http://www.hurriyet.com.tr/…bi-olmasi-hayal-3700113

1997: ortalama metrekare fiyatı 40 286 178 tl
2007: ortalama metrekare fiyatı 1875 tl
2017: ortalama metrekare fiyatı 3398 tl

100 metrekare alalım evleri.

1997: 4 028 617 800 tl
2007: 187 500 tl
2017: 339 800 tl

1997'de 3 asgari ücretli elimizde kalan para ile 171.3 ayda,
2007'de 3 asgari ücretli elimizde kalan para ile 1 162.1 ayda,
2017'de 3 asgari ücretli elimizde kalan para ile 431,4 ayda evimizi alabiliyoruz.

uzun lafın kısası, 1 ev 1 araba bir de son model telefonumuz olsun desek ve aynı şartlarda 4 kişi yaşasak

1997'de toplam 308.4 ay; yani 25.7 yıl çalışmak,
2007'de toplam 1348.1 ay; yani 112.3 yıl çalışmak,
2017'de toplam 519.9 ay; yani 43.3 yıl çalışmak gerekiyor.

işte gelişen türkiye. kendi sıçtıklarını toparlar gibi yapıp; bunu başarı diye yutturabilmek büyük gelişme.